Một phiên tòa tối cao được diễn ra ở San Diego, Mỹ vào cuối năm ngoái đã buộc tội và phạt Robert Oldham Young bồi thường 105 triệu đô la Mỹ cho một bệnh nhân ung thư tên là Dawn Kali. Young là tác giả của cuốn sách bán chạy “pH thần diệu” (The pH Miracle) với nội dung thúc đẩy một lý thuyết thay thế về điều trị ung thư và các bệnh nghiêm trọng khác. Tuy nhiên các lý thuyết đó không hề dựa trên khoa học mà dựa trên những lý luận sai lệch, giả khoa học như: “tế bào ung thư ưa môi trường axit, bổ sung thực phẩm có tính kiềm sẽ tiêu diệt được tế bào ung thư”, hoặc cho rằng “nếu không ăn thịt cá, giảm cung cấp đường sẽ làm tế bào ung thư chết mà không cần các phương pháp điều trị của y học hiện đại”… Kali là một bệnh nhân ung thư vú đã tìm đến Young với các lời hứa hẹn như sẽ điều trị mà không cần phẩu thuật, hóa trị hoặc xạ trị. Kali đã trả cho Young hàng ngàn đô la cho các phương pháp trị liệu như mát xa, làm sạch đại tràng và truyền baking soda tại trung tâm điều trị “Miracle Retreat Center” của Young. Nhưng cho đến năm 2013 khi bệnh ung thư của cô chẳng những không đỡ mà tế bào ung thư còn di căn sang xương thì cô mới sợ hãi và tìm kiếm sự trợ giúp của các bác sĩ chuyên về ung thư. Dù đã nhận ra sai lầm của mình nhưng đã muộn khi ung thư đã di căn, người phụ nữ trẻ có 4 đứa con này được bác sĩ tiên liệu thời gian sống sót còn khoảng 4 năm. Ân hận về quyết định dại dột của mình và phẫn nộ về những điều Young đã và đang làm đối với các bệnh nhân ung thư Kali đã đệ đơn kiện Young ra tòa…
Ở đây chúng ta thấy được cái giá phải trả của bệnh nhân ung thư cho những tin đồn thất thiệt về điều trị ung thư là rất cao, đó là chính mạng sống của họ. Đây là lý do mà tổ chức phi lợi nhuận Ruy Băng Tím đã được lập ra bao gồm các nhà khoa học, bác sĩ đẩy lùi những tin đồn như thế này để mang lại cơ hội sống cao hơn cho cộng đồng bệnh nhân ung thư Việt Nam. Các bài viết để giải độc thông tin cho bệnh nhân ung thư được chúng tôi đăng trên trang web ruybangtim.com và gần đây nhất là phát hành cuốn sách “Ung thư – Tin đồn & Sự thật” chứa nội dung phân tích 45 tin đồn thường gặp trong phòng và điều trị ung thư mà mọi người cần biết.
Trong tuần vừa rồi, tình cờ chúng tôi vừa biết được một cuốn sách sắp được xuất bản trong tháng 9 này bởi công ty Sống với tựa đề “Ung thư không phải là chết” được viết bởi BS Nguyễn Lê. Những người quan tâm đến bệnh ung thư chắc cũng đã từng biết những câu chuyện “thần kỳ” về việc tự điều trị bằng lá đu đủ của vị BS quân y này với hàm đại tá, giảng viên Học viện QY, 33 năm tuổi quân, 27 năm hành nghề. Những nội dung sai khoa học được đăng trên báo chí những năm qua về câu chuyện của BS Lê như “10 năm ung thư gan, không hoá trị, xạ trị vẫn sống khoẻ” [1] hoặc “10 năm ung thư gan vẫn sống khỏe: ‘Thần dược’ đu đủ Mỹ” [2]… Qua trao đổi với các bạn bên công ty sách Sống, chúng tôi phát hiện ra những nội dung như vậy một lần nữa lại được truyền tải trong cuốn sách sắp xuất bản này với cách đưa vấn đề sai khoa học và có khả năng hướng người đọc có cái nhìn lệch lạc về lựa chọn thuốc cũng như phương pháp để điều trị ung thư. Do vậy, trong bài viết hôm nay chúng tôi muốn phân tích vài điểm sai trong sách như thế nào để cảnh báo cho cộng đồng, nhất là người bệnh ung thư, không nên tin và sử dụng các kiến thức trong cuốn sách này áp dụng cho việc điều trị bệnh ung thư của mình.
Sau đây, chúng tôi sẽ phân tích đại diện 3 điểm sai trong sách dựa trên 3 trang sách mà bên công ty Sống chụp hình cho chúng tôi thấy khi đối thoại về việc này. Việc phân tích này hy vọng sẽ giúp các bạn có định hướng cho việc lựa chọn thông tin như thế nào cho an toàn trong việc điều trị ung thư.
Điểm 1: Tác giả đã viết “thay cho việc dùng hóa trị, tôi tìm kiếm các liệu pháp hỗ trợ thay thế an toàn hơn. Ngày nay, nó được coi là một biện pháp an toàn và khá hiệu quả gọi là “Y học hỗ trợ và thay thế” (Complementary and Alternative Medicine, gọi tắt là CAM) và tác giả đã chọn cây đu đủ tại Mỹ có chất Acetogenin giúp diệt các tế bào ung thư!
Ảnh: Trang 92 sách “Ung thư không phải là chết” do đại diện công ty sách Sống cung cấp.
Ảnh: Trang 93 sách “Ung thư không phải là chết” do đại diện công ty sách Sống cung cấp.
Tác giả đã nhận xét sai: biện pháp y học hỗ trợ thay thế CHƯA TỪNG được xem là một biện pháp an toàn và hiệu quả để điều trị cho bệnh nhân ung thư, nhất là bệnh nhân ung thư giai đoạn sớm còn nhiều khả năng được điều trị hiệu quả bằng các phương pháp hiện đại. Một bài báo khoa học gần đây cũng đưa ra khẳng định tương tự dựa trên số liệu thống kê từ hàng triệu người ung thư cho thấy “bỏ điều trị ung thư bằng phương pháp thông thường để theo các phương pháp thay thế làm tăng nguy cơ chết của bệnh nhân”
https://www.cancer.gov/news-events/cancer-currents-blog/2017/alternative-medicine-cancer-survival
Ngoài ra, tác giả cho rằng cây đu đủ tại Mỹ có chất Acetogenin giúp diệt các tế bào ung thư để sử dụng cho việc điều trị trên người là hoàn toàn sai. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu sử dụng chất này để điều trị ung thư nhưng các nghiên cứu hầu hết đều trên tế bào trong phòng thí nghiệm, trên động vật và chưa có thành công nào được công bố trên người. Tác giả chỉ dựa vào một vài trường hợp thành công mơ hồ đơn lẻ (không có số liệu rõ ràng, không thể kiểm tra được sự thật về cách điều trị và không thể kiểm chứng được trong quá trình đó người bệnh có sử dụng bất kì phương pháp nào khác hay không) đưa ra nhận định như trên thì thật là sai lầm.
Điểm 2: Tác giả đã viết “Tôi cần một sản phẩm cho việc tăng cường sức đề kháng, miễn dịch cho cơ thể, một liệu pháp cơ bản trong chống lại bệnh ung thư. Tôi đã chọn Silver Shield, đó là nano bạc được bào chế bằng công nghệ Aqua Sol Technology (dạng dung dịch), một chất kích thích miễn dịch mạnh bật nhất. Nano bạc có thể giúp cơ thể tiêu diệt được tới 650 loại vi khuẩn, virus và nấm các loại.”
Ảnh: Trang 94 sách “Ung thư không phải là chết” do đại diện công ty sách Sống cung cấp.
Theo chúng tôi thì đây là một nhận định sai khác và nguy hiểm nếu người bệnh ung thư nghĩ đó là đúng. Nano bạc tác giả nhắc đến trong sách là các hạt bạc nhỏ được trộn trong dung dịch được quảng cáo là có lợi cho hệ miễn dịch (tiếng Anh là Colloidal Silver), có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn và nấm nhưng thực tế chúng chưa từng được đánh giá một cách khoa học về tác dụng có lợi trên người. Ngược lại, Viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ còn đưa ra khuyến cáo là có thể gây nên những phản ứng phụ nguy hiểm cho người sử dụng, phổ biến là bị hội chứng Argyria, da bị nhuộm màu bạc chuyển màu xanh xám (bluish-gray), ngăn cản sự hấp thu của các thuốc điều trị. FDA đã từng đưa ra cảnh báo sử dụng nano bạc là không an toàn và không hiệu quả cho bất cứ mục đích chữa bất cứ bệnh nào [3]. Do vậy, chúng tôi nhận định đây là một thông tin sai khoa học rất nguy hiểm cho người đọc!
Điểm 3: Tác giả còn liệt kê một loạt các sản phẩm thực phẩm chức năng khác trong sách như “Etea (trà Essiac), bộ ba sản phẩm của hãng Nature’s Sunshine, sản phẩm của Herbalife, Synergy để sử dụng hỗ trợ cho điều trị ung thư.
Đây là một nhận định hoàn toàn sai lầm do:
1/ Không có bằng chứng khoa học chứng minh được hiệu quả của thực phẩm chức năng trong điều trị bệnh trên người [4].
2/ Không có cơ quan chức năng nào đứng ra bảo đảm an toàn. FDA của Mỹ cũng đã khẳng định ngay trên trang web của mình là “FDA không có thẩm quyền để kiểm tra các thực phẩm chức năng để đảm bảo an toàn và hiệu quả của chúng trước khi chúng ra thị trường” (nghĩa là không có “tiền kiểm”) [4,5].
Việc một thực phẩm chức năng có trên thị trường có thể gây hại cho người dùng là việc có thể xảy ra, kể cả những hãng sản xuất thực phẩm chức năng chính ngạch. Lấy một ví dụ gần đây được ghi nhận ở Ấn Độ về một ca nhiễm độc gan dẫn đến cái chết sau 2 tháng sử dụng thực phẩm chức năng của hãng Herbalife [6]. Vì thế, việc lạm dụng nhiều loại thực phẩm chức năng đối với người bệnh nhân ung có thể trạng yếu là rất nguy hiểm.
Tổ chức Ruy Băng Tím đã trao đổi sự quan ngại đối với công ty Sống trong việc phát hành một cuốn sách với quá nhiều nội dung sai khoa học và có khả năng tạo ra nhiều hiểu lầm tai hại cho người bệnh nhân ung thư lựa chọn phương pháp điều trị có lợi nhất cho mình! Điều này thực sự đã đi ngược lại với những gì Tổ chức phi lợi nhuận Ruy Băng Tím đã và đang làm trong việc đẩy lùi các tin đồn thất thiệt về phòng và điều trị ung thư cho cộng đồng người Việt Nam.
Chịu trách nhiệm thông tin: Tổ chức phi lợi nhuận Ruy Băng Tím
Tài liệu tham khảo:
1/ https://vietnamnet.vn/vn/suc-khoe/cac-loai-benh/10-nam-ung-thu-gan-khong-hoa-tri-xa-tri-van-song-khoe-397082.html
2/ https://vietnamnet.vn/vn/suc-khoe/cac-loai-benh/10-nam-ung-thu-gan-van-song-khoe-than-duoc-du-du-my-397157.html
3/ https://nccih.nih.gov/health/colloidalsilver
4/ https://www.fda.gov/food/buy-store-serve-safe-food/what-you-need-know-about-dietary-supplements
5/ https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/it-really-fda-approved
6/ Philips CA et al., 2019. Slimming to the Death: Herbalife®-Associated Fatal Acute Liver Failure-Heavy Metals, Toxic Compounds, Bacterial Contaminants and Psychotropic Agents in Products Sold in India. J Clin Exp Hepatol. 9:268-272.
