Tháng 3 năm 2025, Tạp chí Y học Thể thao Anh đã công bố một nghiên cứu mới mang tên “Mức độ và cường độ hoạt động thể chất hằng ngày, số bước đi và nguy cơ ung thư trong dữ liệu UK Biobank” (“Amount and intensity of daily total physical activity, step count and risk of incident cancer in the UK Biobank), do Thạc sĩ Khoa học Alaina Shreves đến từ Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI) và Đại học Oxford thực hiện. Nghiên cứu này đưa ra những bằng chứng mới đầy thuyết phục về lợi ích của vận động thường xuyên trong việc phòng chống ung thư. Hãy cùng Ruy Băng Tím tìm hiểu những điểm chính của nghiên cứu này nhé.
Nội dung nghiên cứu
Trong một nghiên cứu theo dõi dài hạn với hơn 85.000 người trưởng thành tại Vương quốc Anh, các nhà khoa học thuộc Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) và Đại học Oxford phát hiện rằng: những người có tham gia các hoạt động thể chất nhẹ hoặc từ vừa đến nặng mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư thấp hơn so với những người ít vận động. Kết quả nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Thể thao Anh ngày 26/3/2025 là một trong những nghiên cứu đầu tiên đánh giá mối liên hệ giữa nguy cơ ung thư và các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như làm việc nhà hoặc đi làm việc vặt.
Điểm khác biệt của nghiên cứu
Trước đây, nhiều nghiên cứu đã ghi nhận mối liên hệ ngược chiều giữa hoạt động thể chất và nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu này dựa vào bảng khảo sát do người tham gia tự điền, điều này có thể không phản ánh chính xác cường độ của các loại vận động khác nhau. Những nghiên cứu trước đây sử dụng thiết bị đo khách quan lại chủ yếu tập trung vào hoạt động thể chất cường độ cao. Trong nghiên cứu mới do các nhà khoa học thuộc Viện Ung thư Quốc gia (NCI) của NIH dẫn đầu, người tham gia vào cơ sở dữ liệu UK Biobank (có độ tuổi trung bình là 63) đeo máy đo các chỉ số sức khỏe (accelerometer) ở cổ tay trong vòng một tuần để theo dõi tổng hoạt động thể chất hằng ngày, cường độ hoạt động và số bước chân mỗi ngày. Sau nhiều năm thu thập dữ liệu, các nhà nghiên cứu phân tích mối liên hệ giữa chỉ số vận động trung bình hằng ngày và tỷ lệ mắc 13 loại ung thư được cho là có liên quan đến vận động thể chất, bao gồm ung thư vú và ung thư đại trực tràng (Bảng 1).
| Loại ung thư | Tên tiếng Anh | Ảnh hưởng của vận động thể chất (mức độ giảm nguy cơ ung thư của người vận động so với người ít vận động) | |
| 1 | Thực quản (adenocarcinoma) | Oesophageal adenocarcinoma | ~42% |
| 2 | Gan | Liver | ~27% |
| 3 | Phổi | Lung | ~26% |
| 4 | Thận | Kidney | ~23% |
| 5 | Dạ dày (vùng cổ vị) | Gastric cardia | ~22% |
| 6 | Nội mạc tử cung | Endometrial | ~21% |
| 7 | Bạch cầu mô tủy | Myeloid leukaemia | ~20% |
| 8 | U tủy | Myeloma | ~17% |
| 9 | Đại tràng | Colon | ~16% |
| 10 | Đầu cổ | Head and neck | ~15% |
| 11 | Trực tràng | Rectal | ~13% |
| 12 | Bàng quang | Bladder | ~13% |
| 13 | Vú | Breast | ~10% |
Bảng 1: 13 loại ung thư được nêu trong nghiên cứu.
Nguồn: Association of Leisure-Time Physical Activity With Risk of 26 Types of Cancer in 1.44 Million Adults.
Kết quả nổi bật
Sau trung bình 5,8 năm theo dõi, có 2633 người tham gia được chẩn đoán mắc một trong 13 loại ung thư nêu trên. Những người có tổng mức độ hoạt động thể chất hằng ngày cao nhất có nguy cơ mắc ung thư thấp hơn 26% so với những người vận động ít nhất. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra tác động của việc hoạt động thể chất ở cường độ nhẹ hoặc từ vừa đến mạnh thay vì ngồi một chỗ và nhận thấy rằng sự thay đổi này có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư. Mối liên hệ giữa vận động và nguy cơ ung thư vẫn giữ nguyên khi điều chỉnh các yếu tố về nhân khẩu học*, lối sống, chỉ số khối cơ thể (BMI) và các tình trạng sức khỏe khác.
Ngoài ra, nghiên cứu còn chỉ ra rằng không phải tốc độ bước (hay cường độ bước đi), mà chính số bước đi mỗi ngày có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư. So với những người đi 5.000 bước mỗi ngày, những người đi 7.000 bước giảm được 11% nguy cơ ung thư, và người đi 9.000 bước giảm đến 16%. Tuy nhiên, sau mức 9.000 bước/ngày, hiệu quả giảm nguy cơ ung thư có xu hướng chững lại. Các nhà nghiên cứu cho rằng những người ít vận động có thể cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ ung thư bằng cách tăng số bước chân hằng ngày, bất kể tốc độ, vào thói quen sinh hoạt.
Gợi ý thực hành để giảm nguy cơ ung thư
Chúng ta vừa thấy rõ lợi ích to lớn của việc vận động hằng ngày trong việc giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư. Vậy còn chờ đợi gì nữa? Hãy cùng nhau chuyển động để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe thôi.
Bạn có thể bắt đầu hành trình vận động một cách khoa học và an toàn ngay hôm nay cùng cuốn sách Luyện tập thể dục – tài liệu thực tiễn, dễ hiểu và được biên soạn bởi ThS., DS. Nguyễn Thị Thanh Mỹ. Cuốn sách không chỉ khái quát kiến thức cơ bản về luyện tập thể chất mà còn cung cấp hướng dẫn chi tiết cho từng nhóm đối tượng: từ trẻ em, người trưởng thành, người cao tuổi cho đến những người đang sống chung với các bệnh lý mạn tính như ung thư, tiểu đường, cao huyết áp, viêm khớp,…
Với bố cục rõ ràng, dễ tra cứu và nội dung khoa học và dễ hiểu, sách là người bạn đồng hành tuyệt vời cho mọi gia đình trong hành trình nâng cao sức khỏe, phòng chống bệnh tật, sống tích cực hơn mỗi ngày.
Đọc thử và mua sách tại đây: Luyện Tập Thể Dục
Chú thích
*Nhân khẩu học: lĩnh vực nghiên cứu các đặc điểm của dân số như độ tuổi, giới tính, tình trạng hôn nhân, thu nhập và nghề nghiệp.
Giới thiệu về Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI)
NCI là đơn vị dẫn đầu trong Chương trình Ung thư Quốc gia và các nỗ lực của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) nhằm giảm thiểu đáng kể tỷ lệ mắc ung thư và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người đang sống chung với căn bệnh này. NCI hỗ trợ nhiều hoạt động nghiên cứu và đào tạo về ung thư thông qua các khoản tài trợ và hợp đồng.
Chương trình nghiên cứu nội bộ của NCI thực hiện các nghiên cứu đổi mới, có tính liên ngành cao bao gồm nghiên cứu cơ bản, chuyển giao, lâm sàng và dịch tễ học về nguyên nhân gây ung thư, các phương pháp phòng ngừa, dự đoán nguy cơ, phát hiện sớm và điều trị. Những nghiên cứu này được thực hiện tại Trung tâm Lâm sàng NIH – bệnh viện nghiên cứu lớn nhất thế giới.
Để tìm hiểu thêm về các nghiên cứu nội bộ do Phân viện Dịch tễ học và Di truyền học Ung thư của NCI thực hiện, vui lòng truy cập trang web của NCI tại cancer.gov.
Giới thiệu về Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH)
NIH là cơ quan nghiên cứu y học hàng đầu của quốc gia, bao gồm 27 viện và trung tâm, trực thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ. NIH là cơ quan liên bang chủ chốt trong việc thực hiện và hỗ trợ nghiên cứu y học cơ bản, lâm sàng và chuyển giao; đồng thời nghiên cứu nguyên nhân, phương pháp điều trị và cách chữa lành cho cả các bệnh phổ biến lẫn hiếm gặp.
Để biết thêm thông tin về NIH và các chương trình của viện, vui lòng truy cập trang web: nih.gov.
Bài viết được biên dịch từ bài báo gốc: Daily physical activity, even at light intensities, linked to lower cancer risk
Nghiên cứu của Alaina Shreves: Amount and intensity of daily total physical activity, step count and risk of incident cancer in the UK Biobank
Nghiên cứu về sự liên quan của hoạt động thể chất đến việc giảm nguy cơ ung thư: Moore SC, Lee I-M ,Weiderpass E , et al . Association of Leisure-Time Physical Activity With Risk of 26 Types of Cancer in 1.44 Million Adults. JAMA Intern Med 2016;176:816–25. doi:10.1001/jamainternmed.2016.1548 CrossRefPubMedGoogle Scholar
