Khi mà ung thư là từ khóa về bệnh được tìm kiếm hàng đầu, thì những bài viết về ung thư, và nhất là có chỉ cách phòng chống bệnh bằng những cách rất đơn giản luôn được ưa thích và chia sẻ.
Đó là lý do tại sao một bài viết có tựa là “Một trong những bệnh viện nổi tiếng nhất trên thế giới đã thay đổi quan điểm của mình về bệnh ung thư” đã trở thành trò bịp (hoax) nổi tiếng nhất thế giới về ung thư. Tin bịp này có nguồn gốc từ nước ngoài, và được cá nhân nào đó ở Việt Nam thêm thắt, bịa thành một lá thư gửi bạn bè. Tiếc là đến nay vẫn không có một trang nào ở Việt Nam đăng tải thông tin đính chính từ chính “bệnh viện nổi tiếng nhất thế giới” này, khiến cho trò bịp này vẫn được lan truyền mạnh mẽ cho đến tận bây giờ.
Minh chứng cụ thể là bài viết trên trang của facebooker Trang Lân:
https://www.facebook.com/trang.lan.904/posts/666878770091081
Bài viết này đến nay đã được hơn 185 000 lượt chia sẻ, và vẫn tiếp tục được chia sẻ cho đến thời điểm hiện tại. (Xin lỗi anh/chị Trang Lân, nhưng vì bài viết của chị là kết quả top khi search bằng google, nên chúng tôi xin lấy để làm bằng chứng mạnh mẽ nhất, chứ hoàn toàn không có ý gì khác. Chúng tôi hiểu anh/chị cũng vì muốn tốt cho cộng đồng, nhưng rất tiếc, đó chỉ là tin bịp.)
Đó là chưa kể, nó được dùng làm “tài liệu” cho các trang đầu cơ để bán thực phẩm chức năng, ví dụ như trang dưới đây dùng các lý luận của tin bịp kia để tăng sức nặng cho quảng cáo sai lệch về khả năng của sữa prosure:
http://suckhoehoanmy.com/che-do-dinh-duong-va-sua-phu-hop-cho-benh-nhan-ung-thu/
Do đó, chúng tôi nhận thấy cần phải chấm dứt tin đồn này càng sớm càng tốt, để bảo vệ người đọc, nhất là bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, để tránh bị các thành phần đầu cơ lợi dụng để buôn bán trên sức khỏe của mình.
Còn đây là một phiên bản gốc của tin bịp này, dịch trực tiếp từ tin bịp bằng tiếng Anh:
http://expressmagazine.net/blogs/2813/tai-lieu-noi-ve-benh-ung-thu-cua-benh-vien-johns-hopkins
Thông điệp chính:
1. Xin hãy chấm dứt việc chia sẻ những thông tin sai lệch đó.
2. Hãy chia sẻ những đính chính này đến cho bạn bè, người thân của bạn để có cái nhìn đúng hơn về ung thư.
3. Hãy giữ cơ thể thon thả nhất có thể, nhưng không để bị thiếu cân.
4. Vận động cơ thể ít nhất 30 phút mỗi ngày.
5. Tránh các loại nước ngọt. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu năng lượng (đặc biệt là các loại thực phẩm chế biến nhiều đường, ít chất xơ, nhiều chất béo, như nước ngọt, bánh gato…).
6. Ăn nhiều các loại rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
7. Hạn chế tiêu thụ các loại thịt đỏ (như thịt bò, thịt lợn, thịt dê…) và tránh thịt chế biến sẵn.
8. Hạn chế các thức uống có cồn.
9. Hạn chế tiêu thụ các thức ăn nhiều muối và các loại thực phẩm chế biến với muối.
Dưới đây chúng tôi xin dịch lại bài đính chính từ bệnh viện Johns Hopkins, nơi bị đem ra sử dụng để tăng uy tín cho tin bịp này. Các tin bịp bao gồm:
1/ Mọi người đều có tế bào ung thư, và sẽ phát triển ung thư 6 – 10 lần trong đời
2/ Hệ thống miễn dịch mạnh sẽ tiêu diệt ung thư
3/ Ung thư là do thiếu hụt dinh dưỡng và Thực phẩm bổ sung sẽ sửa chữa chúng
4/ Hóa trị và xạ trị chỉ làm hại tế bào bình thường. Phẫu thuật khiến Ung thư lây lan.
5/ Ung thư ăn một số thực phẩm nhất định, như chất nhầy, đường…
6/ Ung thư là bệnh của trí óc, thân thể và linh hồn.
7/ Oxy diệt tế bào ung thư
8/ Các tế bào ung thư phát triển mạnh trong môi trường acid
9/ Chứa nước trong chai nhựa và để tủ lạnh sinh dioxin
Tổng quan về đính chính từ bệnh viện Johns Hopkins
Johns Hopkins tuyên bố rằng, chưa bao giờ đưa ra một “Cập nhật về ung thư” hay “thay đổi quan điểm về ung thư” nào.
Tin bịp này cho rằng, các phương pháp điều trị ung thư bằng phẫu thuật, hóa trị và xạ trị không có tác dụng chống lại bệnh ung thư, mà thay vào đó mọi người nên chọn các chiến lược dinh dưỡng khác.
Các chuyên gia của Johns Hopkins khẳng định: Các phương pháp điều trị truyền thống, chẳng hạn như phẫu thuật, hóa trị và xạ trị, vẫn có tác dụng, mặc dù biết rằng không phải lúc nào cũng có tác dụng, hoặc đôi khi chúng có tác dụng trong một thời gian và sau đó ngừng hoạt động, và có một số ca ung thư rất khó trị hơn so với những ca khác. Bằng chứng là hàng triệu người mắc bệnh ung thư tại Hoa Kỳ hiện nay vẫn còn sống nhờ những phương pháp điều trị trên.
Các nhà khoa học và bác sĩ hiểu rất rõ tác dụng bất lợi của các phương pháp trên, chứ không phải như các trang mạng vẫn rêu rao là họ biết nhưng vẫn phớt lờ vì bị bịt miệng bằng tiền của các công ty lớn. Tuy nhiên, đây là một vấn đề lớn mà không phải trọng tâm của tin bịp này, chúng tôi sẽ bàn về vấn đề này trong một bài viết khác.
Sau đây, chúng tôi sẽ xem xét từng tuyên bố trong các bài lừa bịp này và cung cấp phản hồi thực tế của các chuyên gia từ Trung tâm Ung thư Johns Hopkins Kimmel.
1/ Mọi người đều có tế bào ung thư, và sẽ phát triển ung thư 6 – 10 lần trong đời
Sự thật là: Dưới ánh sáng khoa học hiện đại, ung thư được xem là một căn bệnh về gen, gây ra do sự tổ hợp của các đột biến, mà các đột biến này có thể bắt nguồn từ cha mẹ, hoặc từ chính lỗi sao chép tự nhiên của tế bào, nhưng thường thì chúng bắt nguồn từ các hoạt động sống, như ăn uống, phơi nhiễm phóng xạ, phơi nhiễm tia cực tím… Các tổ hợp đột biến này thay đổi cách điều hòa của tế bào, khiến chúng sinh trưởng vượt các giới hạn của cơ thể, và chống lại sự kiềm hãm hoặc tiêu diệt của cơ thể, theo lời giải thích của Luis Diaz, một bác sĩ – nhà khoa học tại Trung tâm Di truyền học ung thư Ludwig, thuộc Trung tâm Ung thư Johns Hopkins Kimmel.
Loại tế bào này được gọi là tế bào ác tính hay tế bào ung thư. Trong số hàng nghìn tỷ tế bào trong cơ thể, mỗi ngày chúng ta đều sinh ra hàng trăm, thậm chí hàng ngàn các tế bào bị đột biến, nhưng hầu hết chúng đều tự sửa chữa, hoặc bị tiêu diệt và không bao giờ dẫn đến ung thư, Diaz nói.
Hình 1: Mô phỏng quá trình chọn lọc và tiến hóa của ung thư từ những tế bào đột biến đầu tiên.
Theo lý thuyết hiện nay, có thể tưởng tượng quá trình hình thành ung thư như hình trên. Nếu coi tất cả những tế bào đột biến mỗi ngày trong cơ thể là những tế bào nhiều màu ở bên trái, sau khi qua rào cản #1, những tế bào có màu xanh dương sẽ không sống sót nổi. Tương tự, khi qua rào cản #2, những tế bào có màu xanh lá sẽ không sống sót. Trong suốt quá trình hình thành, tế bào đột biến cũng sẽ tiếp tục tích lũy đột biến có lợi cho nó để vượt qua tất cả các rào cản, như trong hình là từ tế bào màu vàng, nó biến đổi dần dần để thành tế bào màu đỏ, cái mà có thể vượt qua tấc cả các rào cản của cơ thể để sống sót và từ đó phát triển thành ung thư.
Và tất nhiên, không phải tế bào đột biến nào sống sót cũng thành ung thư, cũng như không phải đột biến nào cũng hướng tế bào đến sự hình thành ung thư. Điển hình là các nốt ruồi của bạn. Chúng đều là các tế bào da bị đột biến, làm tăng sinh melanin, chất tạo ra màu đen của nốt ruồi cũng như ở vùng da tiếp xúc nhiều với nắng, và chỉ dừng lại ở đó. Nhưng nếu chúng tiếp tục đột biến, và tạo ra một vùng nốt ruồi không tròn, thì cẩn thận, đó là dấu hiệu của ung thư hắc tố bào.
Một điều đáng nói nữa là gần như toàn bộ các đột biến đều là các thay đổi xảy ra ngẫu nhiên trên bộ gen của bạn. Trong khi số gen cần thiết để tạo ra ung thư không nhiều, nhưng số gen thiết yếu lại rất nhiều, nên đa số các đột biến đều ở các gen thiết yếu này và tế bào sẽ không sống nổi, hoặc sẽ dễ dàng bị đánh dấu là tế bào lỗi và bị hệ miễn dịch loại bỏ. Do đó, ung thư cũng có thể nói là bệnh theo xác suất, tức là có thể bạn ăn uống, sinh hoạt và sống trong môi trường rất lành mạnh, bạn vẫn có một xác suất bị ung thư (tuy rất nhỏ). Và hiển nhiên, nếu bạn ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học, hoặc môi trường của bạn có nhiều độc tố, thì số lượng tế bào đột biến mỗi ngày sẽ tăng lên (hình 1, nhóm tế bào bên trái), đồng nghĩa với việc tăng xác suất “chọn lọc” được tế bào mang tổ hợp đột biến đủ để ung thư (hình 1, nhóm tế bào bên phải).
Tóm lại:
· Phải nói chính xác là: Mỗi người đều có rất nhiều tế bào đột biến sinh ra và chết đi mỗi ngày. Tế bào nào sống sót qua được quá trình sàng lọc của cơ thể sẽ hình thành ung thư. Lối sống, môi trường không lành mạnh sẽ làm tăng số lượng tế bào đột biến, đồng nghĩa với việc tăng xác suất có tế bào vượt qua được sự sàng lọc này.
Mời xem thêm: Nguồn gốc ung thư và vai trò của hệ miễn dịch – TS Nguyễn Hồng Vũ
2/ Hệ thống miễn dịch mạnh sẽ tiêu diệt ung thư
Sự thật là: Khi nói đến ung thư và hệ thống miễn dịch, vấn đề không phải là “mạnh” hay “yếu” như tin bịp khẳng định. Việc dùng từ “mạnh” của tin bịp gây hiểu lầm nghiêm trọng. Nói đến một hệ miễn dịch “mạnh” thường được hiểu là một hệ miễn dịch có nhiều tế bào miễn dịch. Số lượng tế bào miễn dịch không phải là vấn đề ở đây, mà là sự nhận diện ung thư.
“Đơn giản là hệ thống miễn dịch không nhận ra tế bào ung thư. Các tế bào ung thư đã học được cách ẩn mình như một tế bào khỏe mạnh bình thường. Các tế bào khi bị nhiễm virus hoặc vi khuẩn thì sẽ phát tín hiệu nguy hiểm tới hệ thống miễn dịch để hành động, nhưng các tế bào ung thư thì không”
– Giải thích bởi Elizabeth Jaffee, đồng giám đốc của The Sidney Kimmel Comprehensive Cancer Center at Johns Hopkins, và là chuyên gia hàng đầu về ung thư và hệ thống miễn dịch.
Thực tế, điều đó đã được kiểm chứng lâm sàng. Các thuốc mới được sử dụng trong liệu pháp miễn dịch ung thư như Yervoy, Nivolumab, được thiết kế để kích hoạt lại khả năng nhận diện ung thư của tế bào lympho T, sát thủ cực mạnh của hệ miễn dịch đối với ung thư. Kết quả lâm sàng thành công đã được công bố, và Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực Phẩm Mỹ (FDA) đã thông qua cho 2 loại thuốc này ứng ụng vào điều trị bệnh nhân ung thư hắc tố bào giai đoạn cuối, ung thư phổi giai đoạn cuối…. Chúng tôi sẽ có loạt bài bàn kỹ hơn về liệu pháp miễn dịch ung thư sau.
Tóm lại:
· Một hệ miễn dịch “mạnh” không phải là chìa khóa để chống ung thư, mà phải là một hệ miễn dịch nhận diện được tế bào ung thư mới có hiệu quả.
Mời xem thêm: Liệu pháp miễn dịch trong chữa ung thư – Tiềm năng và hiện thực – Lâm Thái Thành
3/ Ung thư là do thiếu hụt dinh dưỡng và Thực phẩm bổ sung sẽ sửa chữa chúng
Sự thật là: Khả năng bị ung thư ở những người béo phì mới cao hơn so với người bình thường và suy dinh dưỡng. Có lẽ tác giả tin bịp đã đọc được ở đâu đó thông tin rằng không nên có một chế độ ăn uống “nghèo nàn”, tức là không đa dạng, chỉ ăn một nhóm thực phẩm nhất định nào đó trong thời gian dài, và tác giả đó đã hiểu “nghèo nàn” thành “thiếu hụt dinh dưỡng”.
Thói quen ăn uống và lối sống, chẳng hạn như hút thuốc lá, mới là các yếu tố chính góp phần vào sự phát triển của nhiều loại ung thư của con người – theo William Nelson, giám đốc Trung tâm Ung thư Kimmel Johns Hopkins. Các chuyên gia của Johns Hopkins đề nghị: một chế độ ăn uống cân bằng về mặt năng lượng, đa dạng về mặt loại thực phẩm là một cách để giảm nguy cơ ung thư.
Về thực phẩm bổ sung, Nelson đã chỉ ra rằng, mặc dù chúng có thể giảm sự thiếu hụt vitamin, nhưng việc thu nạp chất dinh dưỡng cao hơn những gì cơ thể cần không có lợi gì thêm.
Mời xem thêm: Sự thật về tác dụng điều trị ung thư của Fucoidan – ThS Trần Thị Hồng Loan
Tuy nhiên, vì bản đính chính của Johns Hopkins là từ năm 2009, và đến nay không có update nào cả, nên tuyên bố này có phần hơi phiếm diện. Đúng là các thực phẩm chức năng mà tự quảng cáo là sẽ bổ sung vitamin, khoáng chất để nâng cao thể trạng, từ đó giúp phòng chống ung thư là không có cơ sở khoa học. Nhưng với những thực phẩm có chứa các chất đã được chứng minh trong phòng thí nghiệm là chất chống ung thư mạnh ,thì tác dụng thực của nó lên cơ thể vẫn còn là bí ẩn. Chưa có một thử nghiệm lâm sàng hoặc dịch tễ nào về vấn đề này.
Tóm lại:
· Ung thư không phải do thiếu hụt năng lượng. Thực tế là những người dư năng lượng như béo phì dễ bị ung thư hơn.
· Thực phẩm chức năng chỉ bổ sung vitamin, khoáng chất không có tác dụng phòng chống ung thư.
· Thực phẩm chức năng có chứa chất chống ung thư có tác dụng với ung thư trên thực tế hay không vẫn chưa có bằng chứng khoa học.
Mời xem thêm: 6 nguyên tắc cơ bản trong dinh dưỡng phòng ung thư – Lê Ngọc Hồng Phượng
4/ Hóa trị và xạ trị chỉ làm hại tế bào bình thường. Phẫu thuật khiến Ung thư lây lan.
Sự thật là: Hóa trị và xạ trị giết chết tế bào ung thư một cách có chọn lọc, Nelson nói. Cụ thể, nguyên tắc chính của hóa trị là tiêu diệt các tế bào tăng sinh nhanh – một đặc điểm cơ bản của ung thư. Do đó, tất cả những tế bào lành nhưng tăng sinh nhanh như tóc, tế bào máu, niêm mạc ruột đều là mục tiêu không thể tránh khỏi của hóa trị, và dẫn tới tác dụng phụ không mong muốn và phổ biến khi điều trị ung thư là rụng tóc, suy giảm tế bào máu và nôn ói. Nhưng các tác dụng phụ này chỉ là tạm thời, và bệnh nhân sẽ bắt đầu hồi phục hoàn toàn sau khi hoàn thành phác đồ điều trị.
Các bác sĩ, nhà khoa học hiển nhiên hiểu rõ điều này. Nhưng việc đánh đổi giữa các tác dụng phụ này với sự sống của bệnh nhân, tính theo cách nào cũng đều là một giao kèo hời. Tất nhiên, làm sao để hạn chế và kiểm soát các tác dụng phụ cũng là một phần không thể thiếu trong phác đồ điều trị, và là một trong những hướng nghiên cứu chính ngày nay.
Phẫu thuật là bước tiên quyết trong điều trị nhiều loại bệnh ung thư. Nó không khiến ung thư lây lan. Ung thư chỉ di căn đến các mô và các cơ quan khác khi khối u phát triển đến mức tế bào ung thư có thể thoát khỏi khối u ban đầu và đi theo dòng máu đến vùng khác của cơ thể.
Tóm lại:
· Các phương pháp truyền thống gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị vẫn hoạt động trên nhiều loại ung thư.
· Phẫu thuật không làm ung thư di căn.
· Hóa trị, xạ trị có tác động lên cả tế bào thường, nhưng những tác hại này là tạm thời, và việc tiêu diệt tế bào ung thư mới là tác dụng chính của các phương pháp này. Tuy nhiên, vì ung thư là tổ hợp của nhiều đột biến, nếu chỉ tấn công ung thư bằng một con đường thì xác suất thành công vẫn thấp, đó là lý do tại sao xạ trị, hóa trị thường đi kèm với nhau, và ngay cả khi đi kèm, chúng vẫn có thể không có tác dụng gì với một số loại ung thư. Và tất cả các nhà khoa học, bác sĩ đều biết điều đó.
Mời xem thêm:
Tại sao điều trị ung thư cần phải hóa trị? – BS Trần Hoàng Hiệp
Phẫu thuật có làm lan tràn ung thư? – BS Trương Thị Ngọc Diệp
Hóa trị trước khi phẫu thuật ung thư vú có làm tăng di căn xa? – BS Trần Hoàng Hiệp
Vô sinh sau hóa trị ung thư, nguyên nhân và các phương pháp dự phòng – BS Nguyễn Huỳnh Hà Thu
5/ Ung thư ăn một số thực phẩm nhất định, như chất nhầy, đường…
Sự thật là: Tin bịp cho rằng các tế bào ung thư ăn các loại thực phẩm nhất định, và nếu mọi người cố tránh ăn những thực phẩm này, ung thư sẽ chết vì bị bỏ đói.
Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy các loại thực phẩm nhất định làm thay đổi môi trường của ung thư, và khiến nó chết hoặc thúc đẩy nó phát triển.
Tin bịp này đã cố tình đánh tráo khái niệm nguyên nhân-kết quả. Thực tế là khối u sản sinh chất nhầy, chứ không phải chất nhầy nuôi ung thư. Càng không có bằng chứng là uống sữa sẽ sinh ra chất nhầy.
Mời xem thêm:
Phần 1: Sữa bò và nguy cơ ung thư – Tee Nguyễn
Phần 2: Sữa đậu nành có gây ung thư? – Tee Nguyễn
Phần 3: Sữa mẹ, việc cho con bú và bệnh ung thư – Tee Nguyễn
Ung thư không được bao bởi bất kỳ một màng nào. Đó là điểm khác biệt, và cũng là yếu tố khiến ung thư khó phẫu thuật hơn so với khối u lành tính. Với khối u lành tính, các bác sĩ có thể dễ dàng nạo sạch tế bào khối u vì toàn bộ khối u đã được bao lại bằng một lớp màng. Trong khi với ung thư, việc phân biệt đâu là tế bào lành, đâu là tế bào ác tính là rất khó nếu chỉ dùng mắt thường, và đó là lý do tại sao sau khi phẫu thuật xong thường phải xạ trị, để đảm bảo không còn xót lại tế bào ung thư nào.
Việc ăn ít thịt đỏ, mặc dù là một lựa chọn tốt cho việc phòng ung thư, cũng không đồng nghĩa là những thành tế bào sẽ phóng thích nhiều enzim hơn, tấn công các protein của các tế bào ung thư và cho phép hệ thống miễn dịch tiêu diệt các tế bào ung thư, theo Elizabeth Platz, chuyên gia kiểm soát và phòng chống ung thư giải thích. Theo một nghiên cứu gần đây (2014), thịt đỏ có chứa một nhóm đường mà khi vào cơ thể sẽ tăng kích thích viêm, một yếu tố hỗ trợ sự hình hành và phát triển của ung thư. Chúng tôi sẽ bàn về vấn đề này trong một bài viết khác. (Mời xem thêm: Thịt đỏ và thịt chế biến gây ung thư như thế nào? – Lê Ngọc Hồng Phượng)
Ăn uống điều độ là chìa khóa, Platz nói. Đường, muối, sữa, cà phê, trà, thịt và chocolate – những cái mà tin bịp này đề cập tới – là một phần của một chế độ ăn uống cân bằng, chúng đều là lựa chọn an toàn.
Mối quan tâm thực sự trong số này, đặc biệt là đường, là nó bổ sung năng lượng và có thể dẫn đến béo phì, mà béo phì là một yếu tố nguy cơ chính gây ung thư. Một chế độ ăn uống dinh dưỡng cân bằng, cân nặng phù hợp, hoạt động thể chất, và tránh đồ uống có cồn có thể ngăn chặn 1/3 các loại ung thư. Platz khuyến nghị nên ăn ít nhất năm phần trái cây và rau mỗi ngày, và hạn chế các loại thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, như hot dogs, xúc xích, thịt hun khói, thịt hộp…
Mời xem thêm:
5 nguyên tắc cơ bản trong ăn uống phòng ung thư – ThS Nguyễn Cao Luân
Các siêu thực phẩm có giúp chống lại ung thư? – Nguyễn Ngọc Thanh Tâm
Trong báo cáo “Một nhận thức toàn cầu về Thực phẩm, Dinh dưỡng Hoạt động thể chất và Phòng chống ung thư”, được công bố trong tháng 11 năm 2007, các chuyên gia đã khuyến nghị cách để phòng ngừa ung thư và tốt cho sức khỏe nói chung là:
1. Hãy giữ cơ thể thon thả nhất có thể, nhưng không để bị thiếu cân.
2. Vận động cơ thể ít nhất 30 phút mỗi ngày.
3. Tránh các loại nước ngọt. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu năng lượng (đặc biệt là các loại thực phẩm chế biến nhiều đường, ít chất xơ, nhiều chất béo, như nước ngọt, bánh gato…).
4. Ăn nhiều các loại rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
5. Hạn chế tiêu thụ các loại thịt đỏ (như thịt bò, thịt lợn, thịt dê…) và tránh thịt chế biến sẵn.
6. Hạn chế các thức uống có cồn.
7. Hạn chế tiêu thụ các thức ăn nhiều muối và các loại thực phẩm chế biến với muối. (Mời xem thêm: Muối và nguy cơ ung thư dạ dày – ThS Nguyễn Cao Luân)
8. Không sử dụng các thực phẩm bổ sung (thực phẩm chức năng) nhằm bảo vệ cơ thể chống lại bệnh ung thư. [Xin coi lại ở phần 3 để xem ý kiến của chúng tôi về điểm số 8 này] (Mời xem thêm: Phân biệt thành phần bổ sung và thực phẩm chức năng – ThS Trần Thị Hồng Loan)
Tóm lại:
· Ung thư không “ăn” một nhóm thực phẩm nhất định nào. Việc kiêng sữa hay bất kỳ một thực phẩm nào khác không phải là chìa khóa “bỏ đói” ung thư.
· Một chế độ ăn uống và sinh hoạt như trong phần thông điệp chính ở trên đầu bài mới là biện pháp phòng chống ung thư có khoa học.
Mời xem thêm: Đường ăn và ảnh hưởng đến sức khỏe, nguy cơ ung thư – Tee Nguyễn
6/ Ung thư là bệnh của trí óc, thân thể và linh hồn
Sự thật là: Ung thư là một căn bệnh gây ra bởi biến đổi gen. Đa số những thay đổi này xảy ra thông qua thói quen của chúng ta, như hút thuốc, chế độ ăn uống thiếu đa dạng và không cân bằng, phơi nhiễm virus hay cháy nắng, theo John Groopman.
Stress, đức tin, và các yếu tố khác gây ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành và phát triển của ung thư, tới nay vẫn không rõ ràng. Tất nhiên, chúng tôi muốn mọi người được hạnh phúc, yêu thương, và không căng thẳng (stress), đơn giản chỉ vì nó là một cách sống tốt, Platz nói. Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy một người nào đó có thể ngăn ngừa, hoặc phát sinh ung thư chỉ vì trạng thái của tâm trí của họ.
Tuy nhiên, chúng tôi hiểu rằng việc chẩn đoán ung thư có thể làm cho bệnh nhân và gia đình cảm thấy căng thẳng và lo lắng, và đây không phải là cảm giác dễ chịu. Vì vậy, đối với bệnh nhân ung thư và người nhà, cần được cung cấp các dịch vụ bao gồm: một trung tâm tư vấn ung thư, chương trình chăm sóc giảm nhẹ, một trung tâm phục hồi hình ảnh, và các chương trình chăm sóc tinh thần khác. [Điều này rất thiếu ở Việt Nam mình. May mắn thay là hiện nay đang có ngày càng nhiều tổ chức thiện nguyện chuyên thăm hỏi, nâng đỡ tinh thần cho bệnh nhân ung thư, như CLB tình nguyện Bé Khỏe Bé Ngoan ở TpHCM, CLB từ thiện Thiên thần ở Hà Nội, Mạng lưới ung thư vú Việt Nam, CLB Phụ nữ kiên cường… Chúng tôi rất trân trọng những hoạt động của họ.]
Tóm lại
KHÔNG CÓ GÌ CHẮC CHẮN về mối liên hệ giữa trạng thái tinh thần và ung thư.
Mời xem thêm:
Đương đầu với ung thư và nỗi sợ hãi ung thư mang đến – Huỳnh Ngọc Khánh An
Suy sụp tinh thần khi biết mình bị ung thư – BS Trần Hoàng Hiệp
7/ Oxy diệt tế bào ung thư
Sự thật là: Chuyên gia Platz khuyên tập luyện thường xuyên là một phần của bất kỳ lối sống lành mạnh, nhưng không có bằng chứng cho thấy việc hít thở sâu hoặc được điều trị bằng liệu pháp oxy sẽ ngăn ngừa ung thư.
Lâu nay rất nhiều trang web vẫn truyền tay nhau một tin bịp rằng, giáo sư Otto Heinrich Warburg đã đoạt giải Nobel năm 1931 nhờ đề tài “Căn nguyên gây ung thư”, trong đó cho rằng thiếu hụt oxy và môi trường axit là 2 nguyên nhân căn bản (có nơi còn khẳng định là duy nhất) gây ra ung thư.
Hình 2: Thông tin sai lệch về giả thiết ung thư của giáo sư Warburg, vẫn được lan truyền đến ngày nay, không chỉ ở Việt Nam mà còn ở toàn thế giới.
Đây là một phát biểu sai!
Thứ nhất, giáo sư Warburg không đoạt giải Nobel vì công trình nào tên là “Căn nguyên gây ung thư” hay tương tự, mà vì công trình “khám phá về bản chất và phương thức hoạt động của các enzyme hô hấp”. Còn cái gọi là “căn nguyên gây ung thư” kia là một GIẢ THIẾT của ông, và ông cũng chỉ cho rằng “nguyên nhân căn bản sinh ra ung thư là do sự chuyển đổi từ quá trình hô hấp hiếu khí sang lên men đường kị khí”, và không hề nhắc tới môi trường axit.
Thứ hai, giả thiết này đến nay đã không còn đúng nữa. Các nhà khoa học quan sát thấy rằng, sự thiếu hụt oxy là kết quả thay vì là nguyên nhân của ung thư. Có thể giải thích đơn giản như sau:
· Vì tế bào ung thư phát triển rất nhanh, chúng rất cần năng lượng, mà nguồn năng lượng chủ yếu của tất cả các tế bào là đường, và oxy là chất cần thiết để chuyển hóa đường thành năng lượng bằng con đường hô hấp.
· Do đó, đối với một khối u ác tính, những tế bào nào ở gần bên ngoài nhận được đầy đủ oxy để thực hiện quá trình hô hấp, nhưng chúng xài quá nhanh, khiến cho lượng oxy trong máu tụt giảm rất nhanh khi đi vào bên trong khối u.
· Nói cách khác, tế bào ung thư nằm bên trong không thể có đủ oxy để hô hấp như tế bào bên ngoài, từ đó chúng phải chuyển đổi cách thức chuyển hóa đường từ hô hấp (quá trình cần oxy để biến đường thành năng lượng) sang lên men (quá trình không cần oxy để biến đường thành năng lượng).
· Vậy nên, sự lên men kị khí ở tế bào ung thư là một kết quả hiển nhiên, chứ không phải là một nguyên nhân.
Mời xem thêm: Diễn tiến tự nhiên của tế bào ung thư – BS Đoàn Bảo Phương
Trên website của mình, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ bao gồm các báo cáo sau đây về liệu pháp oxy:
“Bằng chứng khoa học hiện có không hỗ trợ các tuyên bố rằng việc đưa chất phóng thích oxi vào cơ thể là có hiệu quả trong điều trị ung thư. Nó thậm chí có thể gây nguy hiểm. Đã có báo cáo về trường hợp tử vong của bệnh nhân từ phương pháp này.”
Tóm lại:
· Oxy không phải là liều thuốc đầy đủ để chữa ung thư.
· Sự thiếu hụt oxy ở tế bào ung thư là kết quả hiển nhiên, chứ không phải là nguyên nhân gây ung thư.
8/ Các tế bào ung thư phát triển mạnh trong môi trường acid
Tin bịp: Một cơ thể acid là nơi ưa thích của bệnh tật, ung thư và lão hóa. Ăn những thực phẩm có tính kiềm nhiều hơn, giúp thay đổi độ pH của cơ thể của bạn và Oxi hóa hệ cơ quan của bạn. Các loại thực phẩm có tính kiềm giữ cho cơ thể khỏe mạnh và hoạt động một cách chính xác, phòng chống ung thư.
Sự thật là:
Cái lý thuyết vô căn cứ này chỉ dựa trên các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, những cái cho thấy rằng các tế bào ung thư phát triển mạnh trong môi trường axit (pH thấp), nhưng không thể tồn tại trong môi trường kiềm (pH cao). Trong khi những phát hiện này chính xác, điều này chỉ áp dụng cho các tế bào được cô lập khỏi cơ thể. Việc thay đổi môi trường tế bào của cơ thể để tạo ra một môi trường gọi là ít-axit, ít-ưu-đãi-ung-thư là hầu như không thể.
Trong khi những người ủng hộ cái lý thuyết mập mờ này lập luận rằng việc tránh các loại thực phẩm nhất định và ăn những thực phẩm khác có thể thay đổi độ pH của cơ thể, những tuyên bố ngày hoàn toàn trái ngược với tất cả mọi thứ chúng ta biết về tính chất hóa học của cơ thể con người. Cân bằng acid-kiềm trong cơ thể được điều hòa rất chặt chẽ bởi một số cơ chế, trong đó có hoạt động của thận và hệ hô hấp. Ngay cả những thay đổi pH rất nhỏ cũng có thể đe dọa tính mạng. Đó là lý do tại sao bệnh nhân suy thận hoặc rối loạn chức năng phổi thường phải sống dựa vào các máy chạy thận, hoặc bộ lọc khí nhân tạo để tránh làm rối loạn dù là nhỏ nhất trong cân bằng acid-kiềm.
Mời xem thêm: Kiềm hóa cơ thể giúp chữa ung thư, khoa học nói gì? – ThS Nguyễn Cao Luân
Đúng là, thực phẩm, đồ uống và chất bổ sung sẽ ảnh hưởng đến nồng độ axit hay kiềm của nước tiểu, nhưng nó là thứ chất lỏng duy nhất trong cơ thể bị ảnh hưởng. Trong thực tế, chính thận đã bài tiết acid hoặc kiềm dư thừa vào trong nước tiểu để giúp duy trì sự cân bằng độ pH thích hợp trong cơ thể.
Do đó, những gì bạn ăn có thể tác động sâu sắc đến nguy cơ ung thư, nhưng nồng độ axit hay kiềm của thực phẩm là không quan trọng. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc lựa chọn chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến nguy cơ thực sự của bạn: Ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc và đậu; hạn chế tiêu thụ các loại thịt đỏ và chế biến; thưởng thức rượu vừa phải.
Tóm lại:
· Việc tế bào ung thư phát triển mạnh trong môi trường axit chỉ đúng trong phòng thí nghiệm.
· Cơ thể có cơ chế để giữ cho pH luôn ổn định, do đó, lý thuyết về một cơ thể axit hay kiềm là không có căn cứ khoa học.
· Tương tự, cũng không có thực phẩm làm cho cơ thể axit hơn hay kiềm hơn.
9/ Chứa nước trong chai nhựa và để tủ lạnh sinh dioxin
Sự thật là: Điều này là không thể. Dioxin chỉ sinh ra ở nhiệt độ cao, và có những tiền chất thích hợp. Ở nhiệt độ thấp như trong tủ lạnh, không thể nào sinh ra dioxin.
Mời xem thêm:
Đồ nhựa và ung thư: Phần 1 – Sự thật các tin đồn về đồ nhựa và nhiệt – ThS Nguyễn Cao Luân
Đồ nhựa và ung thư: Phần 2 – Loại nhựa nào tốt nhất để đựng thực phẩm – ThS Nguyễn Cao Luân
Chịu trách nhiệm thông tin: Nguyễn Cao Luân
Tài liệu tham khảo
Busting Cancer Myths: Acidic Foods and Cancer Risks, http://preventcancer.aicr.org/site/News2?page=NewsArticle&id=13914&news_iv_ctrl=0&abbr=pr_
Email Hoax Regarding Freezing Water Bottles and Microwave Cooking
http://www.jhsph.edu/dioxins
Ober, William B.; Martini, Frederic (2006). Fundamentals of anatomy & physiology. San Francisco: Pearson Benjamin Cummings
Annie N. Samraj et al., A red meat-derived glycan promotes inflammation and cancer progression, PNAS, 112(2), 542-547.
Otto H. Warburg, The Prime Cause and Prevention of Cancer, http://healingtools.tripod.com/primecause1.html/ , accessed March 7, 2013
toi muon hien than cho benh vien Johns Hopkins